Tarihi ayakta markajcı ahcar bin yıldır üretilmeye bitmeme ediyor
NEVŞEHİR UNESCO’nun Acun Mirası listesine giren Kapadokya Bölgesindeki dağlardan çıkartılan ahcar, bin yıldır bir nice yapıyı süslemeye bitmeme ediyor.
Nevşehir’in Avanos ilkin görünmek için dolay genelinde bazı üzücü eteklerinde ismini yöreden alan Nevşehir Soluk taşı çıkarılmaktadır. Nevşehir’de detaylı süredir taş ocağı işletmeciliği işleyen Ahmet Bölübaşı yaptığı açıklamada; “Avanos’birlikte bulunan taş ocağından çıkartılan taşları fabrikada işliyoruz. Alelhusus minare taşı, ev taşı, süslü taş olarak yapıyoruz. İsrail’e, İngiltere ve Fransa’ya gönderdik. Katıldığımız fuarlar sebebiyle birçok ülkeye gönderiyoruz. Yurtiçinde de İstanbul ve İzmir başta tutmak için sahil kesimlerine çıktı gönderiyoruz” dedi. Nevşehir taşının villa yapımında da kullanıldığını söyleyen Bölükbaşı; “Taştan yapılan bu evler, gittikçe taş konak oluyor. Bu taşlar ayrıca dem alıyor, haydut giremiyor. Taşlardaki esneme sebebiyle da depreme dayanıklı. Ocaktan çıktığı anda hoppa olan taş albeni ve güneşi görünce derece derece serleşiyor” şeklinde konuştu. Taşın geçmişinin bin yılı aştığını söyleyen Bölükbaşı; “777 yıllık Saruhan’dahi bu taştan yapılmıştır. Bölgemizde bir nice tarihi yapıda dahi bu taşı çalmak mümkündür” ifadelerini kullandı.
Taşlar; ocaktan çıkarıldığında yeğni olan bu taş cinsi havayla bağlantı ettikçe sarımsı renge dönüşür, sertleşir ve dayanıklı tıpkı materyal haline dirimlik. Ocaktan çıkarıldığında işlenmesi çarpık çurpuk olduğundan binaların ön yüzeylerinde eşkal verilerek çokça kullanılmıştır. 19’uncu asır Nevşehir evleri, yamaçlara evet kayaların oyulması aracılığıyla ya de akçakesme taştan düz yazı edilmişlerdir. Bölgenin tek mimari malzemesi olan taş, deminden Dünyanın dört bir tarafında aranan tıpkısı bina malzemesi olarak kullanılıyor. Türkler Anadolu’evet geldiklerinde yerleşik düzene geçe, Bizans ve Romalıların taşı çatı malzemesi namına kullandıklarını gördüler. Bu dönemden itibaren üstelik, hele Rum Selçukluları ilkin atılmak üzere taş işçiliği ve mimarisinde, hele birlikte dini mimaride benzersiz güzellikte eserler ortaya çıkarttı. Tarihi İpek Yolu üstünde kervansaraylar, hanlar, hamamlar yaptılar. Taş binaların yapımında sık sık geçer not benzeri malzeme olan ‘Doğal Sarıtaş’ taşı Nevşehir yöresinden çıkarılan volkanik ve andazit özellikleri haiz ve ismini yöresinden düzlük soluk yada pembemsi mülevven bire bir taş cinsidir. Nevşehir yöresinde sakat binalarda, camilerde, hanlarda bu taş cinsi çok kullanılmıştır. Nevşehir taşının işlenmesi ve yapıya uygun ağıl getirilmesi kolaydır. Gösterişsiz yontulur ve teferruatlı ömürlü sağlam ayrımsız taştır. Nevşehir Taşı çıkarılması ve işlenmesi görgüsüz tıpkısı taş olduğundan bozuk taş yapıların restorasyon işlerinde kullanılmaktadır. Ayrıca 2000 C’ye kadar dayanabilen olduğundan yüksek ısılı fırın yapımında tercih edilir. Dayanıklılığı, taşıyıcı gücünün oluşu ve Rum üstelik eli nimetli miktarda bulunması taşın yapılarda kullanılmasını sağlamıştır.
