İzmir’in Torbalı ilçesindeki Metropolis Antika Kenti’nde hendesi desenlerle süslü mozaiklerin düz aldığı kamusal bina keşfedildi.
Hars ve Turizm Bakanlığı izni ve Sabancı Vakfı hisse senedi birliğiyle Metropolis Antika Kenti’nde sürdürülen hafriyat çalışmaları, günümüzden 5 bin yıl önce kurulduğu hesap edilen kentin tarihine kandil tutuyor.
Antik Asır kaynaklarında “Esas Sevgili Kenti” adına tanıdık ve makro bire bir tecim merkezi olan Metropolis’te sürdürülen kazıların son keşfi, milattan bilahare 2. yüzyılda düz yazı edilmiş benzeri kamusal çatı oldu.
Celal Bayar Üniversitesi Kazı Bilimi Kürsü Başkanı Prof. Dr. Başkomutan Aybek başkanlığındaki kazılarda keşfedilen kamusal yapının tahminî 500 metrekarelik bölümü zaman yüzüne çıkarıldı.
Yapının mecmu yüzölçümünün ve 1800 sene önce hangi amaçla kullanıldığının hafriyat çalışmaları sonrası netleşmesi bekleniyor.
Geometrik dekoratif mozaikler bereketli mahfuz
Prof. Dr. Serdar Aybek, AA muhabirine, Metropolis Antika Kenti’ndeki 2022 kazı çalışmalarında Roma Dönemi’nde kentin genişlemesine koşut adına mensur edildiği melhuz şişman ayrımsız kamusal yapıya rastladıklarını aktardı.
Aybek, geometrik süslü mozaiklere cemaat yapının çokça bereketli masun tıpkı şekilde bugünlere ulaştığını anlatım etti.
Yapının üç basamaklı akçakesme mermer taştan oluşan tıpkısı geçişe eş olduğunu ifade eden Aybek, iç avlunun birlikte blokaj adını verdikleri taş ve yer zeminle düz yazı edildiğini söyledi.
Aybek, milattan bilahare ikinci yüzyılda kamusal yapının planlandığını düşündüklerini aktararak, “Burası çevresindeki yapılarla gelişigüzel bire bir bütünün aslında parçasını oluşturuyor. Söz Gelişi bizim esbak yıllarda ortaya çıkarmış olduğumuz ısıdam ve palaestra yapısıyla tıpkısı özellikleri gösteren balaban kamusal ayrımsız yapıdan bahsediyoruz şu anda.” dedi.
Yapının ilgi cazibeli olduğunun altını çizen Aybek, “Buluntularıyla yöre plana çıkıyor. Metropolisli olup sedir marifetiyle onurlandırılmasına karar verilen kişilerin, hayırseverlerin heykelleri bulunuyor. Geçtiğimiz sene burada yetişkin tıpkısı statü çıkarmıştık. Bu sene üstelik bir beklentiler içindeyiz. Çünkü bunlara bel eden statü kaideleri ortaya çıktı.” diye konuştu.
“Bu kayran esasta kare düzenlenen tıpkısı kent meydanı”
Aybek, yapının yer eke unsurlarından birinin mozaikler olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:
“Metropolis Mağrip Anadolu’bile çokça açık alanlarda mozaik döşemeye ehil kentlerden bir tanesi. Elan önceki yapıda tahminî 800 metrekarelik tıpkı alanda mozaikler tespit etmiştik. Bu yapıda bile aynı özellikleri gösteren mozaikler var. Filhakika tıpkı dönemde inşa edilmesi cihetiyle bunu şaşırtıcı karşılamıyoruz. Bunlar geometrik yıldızlı alan mozaikleri. Metropolis’te figürlü mozaikler bile var, villa mozaikleri üstelik var. Onlar bile hem sanatsal hem fonksiyon kendisine ayrımlılık gösteriyor. Ama bu kadar degaje alanlarda ve bu kadar dolgunca korunmuş örnekler olması bizi heyecanlandırıyor.”
Kamusal yapının ne amaçla kullanıldığının henüz netleşmediğini aktaran Aybek, “Bu düz esasta dördül planlı bir şehir meydanı, benzeri kamusal meydana dönüşmesini bekliyoruz. Henüz çokça er olmakla birlikte ve arazinin topografyasından bile yola çıkarak belki tıpkı agora olabileceği şu anki öngörülerimiz arasında.” diye konuştu.
Aybek, kamusal alanın 1800 sene önceki toplumun temas kesiminden herif vasıtasıyla intişar olduğuna inandıklarını bile tabir etti.
Başkumandan Aybek, kazı alanında yüzeyde hiçbir belirti olmamasına rağmen yer altında büyük zenginliklerle karşılaştıklarına işaret ederek, “Firez varlıklarıyla karşılaşmamız bizi Metropolis’e daha fazla bağlıyor. ve bu güzelliklerin birlikte paylaşılmasını istiyoruz, herkesi buraya çağırma ediyoruz.” dedi.
