Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği HIV/AIDS Düzentileme Grubu Başkanı Prof. Dr. Münezzeh Akalın, 1 Mabeyin Dünya HIV/AIDS Haset nedeniyle yetişkin bilgiler verdi. Prof. Dr. Akalın, “Ülkemizde HIV ile yaşayanların genişlik tehlikeli oldukları gözyaşı aralığı 20-45 arasıdır. bununla birlikte 15-19 yaş aralığında akıbet yıllarda dikkati çeken benzeri çoğalma mevcut” dedi.
Acun Esenlik Örgütü (DSÖ) eliyle geçmiş kendisine 1988 yılında HIV konusunda farkındalık yaratmak amacıyla belirlenen 1 Fasıla Acun HIV/ AIDS Haset nedeniyle konuya dikkat çeken uzmanlar, ülkemizde 2000-2018 yılları arasındaki dönemde HIV enfeksiyonu görülme sıklığının yüzde 400 oranında artma gösterdiğini kaydetti. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) HIV/AIDS Mesai Grubu Başkanı Prof. Dr. Münezzeh Akalın, 1 Çatlak Acun HIV/AIDS Haset nedeniyle yaptığı açıklamada, HIV enfeksiyonunun görülme yaşının ergenlik çağı çağına büyüklüğünde düştüğünü vurguladı. Prof. Dr. Akalın, “Ülkemizde 2000 yılının başından 2018 yılına büyüklüğünde yüzde 400’lere vasıl tıpkısı artma mevcuttur. Bu artışta azamet oynayan mefret faktörler namına HIV prevalansı yüksek olan gâh yandaki ülkelerle mümasil turistik ilişkilerimiz, toplumda HIV enfeksiyonu karşı farkındalığın yeterince gelişmemiş olması, HIV enfeksiyonu açısından riski daha faziletli olan kırılan gruplara yeterince ulaşılamaması, damgalama, ayrımcılık ve ılımlı öğretimde eşeysel defa ile bulaşıcı enfeksiyonlardan sığınma eğitiminin yeterli olmaması kadar esbap sayılabilir” dedi.
“HIV VE AIDS AYNI ŞEY DEĞİL”
HIV enfeksiyonu ile AIDS’in ayrımsız öz olmadığına dikkat çekici Prof. Dr. Akalın, şu bilgileri verdi: “HIV’in vücuda girdikten sonradan alelumum viral benzeri eğin teneffüs yolu enfeksiyonu gibi seyreden akut dönemini, vakayiname enfeksiyon (asemptomatik zaman) dönemi izler. Bu dönemde dahi HIV enfeksiyonundan şüphelenebileceğimiz ağızda tekrarlayan mantar hastalığı enfeksiyonları, akşam yanığı üzere hastalıklar oluşabilir. HIV vücuda girdikten sonra bağışıklık sisteminin hücrelerini (CD4+ T-lenfositleri) antlaşma içinde aracısız ve dolaylı namına hasara uğratır, azaltır ve muafiyet sistemini zayıflatır. Bu bağışıklık sistemi hücrelerinin sayısının 200/mm3’ün altına düşmesi ile AIDS dönemi başlar. HIV enfeksiyonu eğer eskiden tanınarak otama edilmezse, kestirmece 8-10 yıllık müddet içerisinde bu döneme ulaşılır. Bağışıklık sisteminin güzelce zayıfladığı bu dönemde, bağışıklık sisteminin alışılagelen olduğu kişilerde çor yapmayan evet da kalın görülmeyen mikroorganizmaların yaptığı enfeksiyonlar (oportünist enfeksiyonlar) ve kaposi sarkomu, lenfoma kadar kanserler gelişir.”
TÜRKİYEDEKİ SAYININ 70 BİNLERE ULAŞTIĞI TAHMİN EDİLİYOR
2021 yılı sonu itibariyle dünyada 38,4 milyon HIV enfeksiyonu ile zihayat yaşama olduğunun hesap pusulası edildiğini kaydeden Prof. Dr. Akalın, “Günümüze büyüklüğünde kestirmece 40 milyon dirilik AIDS ya üstelik AIDS ile ilişkili oportünist enfeksiyon ya üstelik kanserlerden kaybedilmiştir. 2021 yılında 1,5 milyon yıpranmamış HIV enfeksiyonu saptanmış olup, AIDS ve AIDS ile ilişkili komplikasyonlar nedeniyle 650 bin sevimli yaşamını yitirmiştir. Ülkemizde ise 2021 yılı sonu itibariyle Keyif Bakanlığı resmi kayıtlarında 32 bin can HIV ile yaşıyor olarak raporlanmıştır. Bunlardan 26 bini koca bireylerdir. Hastalığından bihaber olduğu melhuz kişilerle bu arada ülkemizdeki HIV ile yaşayanların sayısının 65-70 bin arasında olduğu hesap pusulası edilmektedir” dedi.
“ÇABUCAK YARISININ BULAŞ YOLU BİLİNİYOR”
Virüsün ülkemizdeki bildirme kesif bulaş yolunun tensel yolla olduğunu anlatan Prof. Dr. Akalın, “Resmi kayıtlarda bulaş yollarının vakit kaybetmeden yarısı kamu olarak raporlanabilmiştir. Bulaş açısından durumu bildik kişilerin yüzde 97,1’inde bulaş yolu seksüel ilişkidir. Cinsî yolla bulaşın dahi yaklaşık yüzdelik 67’sini heteroseksüel (karı-koca) veriş, yüzdelik 33’ünü ise ayvaz-eş ilişkisi ve biseksüel aksata oluşturmaktadır. Ülkemizde HIV ile yaşayanların en kırıcı oldukları yaş aralığı 20 ila 45 gözyaşı arasıdır. amma velakin 15-19 yaş aralığında akıbet yıllarda dikkati çeken bir çoğalma mevcuttur” diyerek konuştu.
“KOVİD, HIV TESTLERİ VE TAKİBİNİ SEKTEYE UĞRATTI”
Kovid pandemisiyle beraber HIV testi yaptırma olanaklarının birlikte kısıtlandığına özen çekici Prof. Dr. Akalın, şunları söyledi: “Serencam yıllarda resmi kayıtlara girenlerin azalması, Kovid-19 pandemisinin getirdiği karantina ve kapanma evet birlikte bahis ile ilgilendiren hizmet veren kliniklerin tamamen Kovid hastalarına yönelmesi kadar kısıtlamalar dolayısıyla test yaptırma olanaklarının pandemiden menfi etkilenmesine bağlanmaktadır. 2023 yılında bu artma ivmesinin normale dönmesi beklenmektedir. 1996 yılından itibaren canlı kombinasyonların tedaviye girmesi ile yeni enfeksiyon sayılarında ve AIDS’e sınırlı ölüm oranlarında yıldızlı tenakus meydana gelmiştir. Tedavisini düzenli sürdürenlerde hayat süresi beklentisi, HIV ile yaşamayanlara bakarak neredeyse aynı seviyeye gelmiştir. Bu tedaviler HIV’i vücuttan tamamen silmediği için tedavinin varlık boyu ahenkli kendisine alınması gerekmektedir. Yapılan çalışmalarda tedavisini eğlenceli kendisine düzlük ve HIV’in kandaki seviyesi sunma az 6 kamer ölçülemeyecek düzeyde seyredenlerin bulaştırıcı olmadığı gösterilmiş ve bu sonuçlar belirlenemeyen (B) = bulaştırmayan (B) yaklaşımını getirmiştir (B=B). Damgalama ve ayrımcılık hak ihlallerini birlikte getirmektedir. Tamlık cemiyet adına damgalama ve ayrımcılık ile savaşmamız gerekmektedir.”
