Türk Arkeoloji ve Kültürel Bırakıt Vakfı’nın kurulmasını içeren kanun teklifi, Milli Eğitim, Hars, Cahillik ve Spor Komisyonunda kabul edildi.
DÜRÜST Tümen milletvekillerinin imzasını taşıyan Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı Kanunu Teklifi ile Türk ve İslam arkeolojisi ile ilgili alanlarda ilmî icraat yapmak, bu alanlarda kütüphane ve müzeler açmak, kültürel miras konusunda iş birlikleri gerçekleştirmek, elverişsiz dışında kazı bilimsel kazı, araştırma ve incelemeler gerçekleştirmek amacıyla merkezi Ankara’da mevcut Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Bırakıt Vakfı kurulacak.
Para, amaçları kapsamında öncelikle Türk ve İslam arkeolojisi ile kültürel mirası oluşmak üzere antropoloji, müzakere tarihi, gün, yazıt bilimi, nümismatik kabilinden umum ilişkin alanlarda Türkiye, Avrupa, Orta Şark, Balkanlar, Akdeniz, Veli, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Cenup Asya ve dünyanın diğer bölgelerinde tarihi çağlayan süresince var olan kültürlerin ve sanatların, Türk olgun insanları ve öğrenciler tarafından seçkin yönüyle çalışılmasını heveslendirme edecek ve bu alanlarda yapılan ilmî araştırı ve çalışmaları destekleyecek.
Tıkır, faaliyetlerini biricik başına gerçekleştirebileceği kabilinden kültürel mirasın korunması, yönetimi ve geliştirilmesi için kamu gelgel ve kuruluşları, köken ve hukuksal kişiler ile işbirliği yapabilecek.
Finans, kamu alım ve kuruluşlarına, özel kuruluşlara, arsıulusal kuruluşlara proje teklifleri sunabilecek, ulusal ve arsıulusal yarışmalara katılabilecek, ulusal ve arsıulusal yarışmalar düzenleyebilecek.
Vakfın faaliyetlerinden Türk Kazı Bilimi ve Kültürel Miras Vakfı Umumi Heyet vasıtasıyla belirlenenler, varlık bünyesinde oluşturulan ve merkezi Gaziantep’te kâin Türk Arkeoloji ve Kültürel Bırakıt Enstitüsü tarafından yürütülecek.
Vakfın organları
Vakfın organları; mütevelli heyeti, umumi heyet ve denetim kurulu ile danışma organı olan selen kurulundan oluşacak.
Mütevelli heyeti, vakfın karar organı olacak ve 11 üyeden oluşacak. Hars ve Turizm Bakanı, Firez Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürlüğünün merbut olduğu Icra Vekili Yardımcısı, Dışişleri Bakanlığının Yurtdışı Lansman ve Kültürel İşler Genel Müdürlüğünün mecbur olduğu Bakan Yardımcısı, Türk Devir Kurumu Başkanı, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı ile Ekin Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürü, mütevelli heyetinin tabii üyeleri olacak.
Mütevelli heyeti başkanı, Firez ve Turizm Bakanı olacak ve bakanın katılmadığı toplantılara Ekin Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürlüğünün sınırlı olduğu Nazır Yardımcısı riyaset edecek.
Vakfın icra organı olan yönetim kurulu, Türk Arkeoloji ve Kültürel Bırakıt Vakfı’nı katakulli yetkisini haiz olacak ve 7 üyeden oluşacak.
Haber kurulu, vakfın müşavere organı olacak. Malumat oturmuş üyeleri, arkeoloji ve kültürel bırakıt alanında ve münasebetli diğer fen alanlarında temayüz fail, vakfın amaçları doğrultusunda icraat gerçekleştiren Türk ve ecnebi bili insanları arasından dalavere kurulunca 5 yıllığına seçilecek. Arz çok 50 kişiden oluşacak bili kurulunda yabancı üyelerin sayısı bütün uzuv sayısının beşte birinden çok olamayacak.
Finans vasıtasıyla dar dışında kazı bilimsel kazıların yapıldığı yerlerde, kazı süresiyle vabeste tutmak için mütevelli heyeti kararı ile geçici temsilcilikler açılabilecek.
Personel istihdamı
Kamu kurum ve kuruluşları, yükseköğretim kurumlarında vakfın ruh alanlarıyla ilgilendiren konularda istihdam edilen azamet memurları ile talim elemanlarından gerekli nitelikleri taşıyanlar, vakfın talebi, kendilerinin ve kurumlarının muvafakatiyle 1 yılı geçmemek amacıyla vakıfta eğreti görevlendirilebilecek. Bu süre, bir usulle beher personel için birer yıl görünmek üzere sunma fazla 3 yıl uzatılabilecek. Bu suretle geçici görevlendirilenler görevlendirildikleri müddet süresince kurumlarından maaşlı mezun sayılacak.
Türk Arkeoloji ve Miras Vakfı, hava ve kuruluşlardan, yalnız muhtemelen tıpkı uzmanlık, bilgelik ve deneyim gerektiren gelişim ve hizmetler için oluşturulan encümen ve bir çalışma gruplarına dahil kalkmak üzere, kurumlarındaki birincil görevleri uhdelerinde istop etmek gibi personel görevlendirilmesini istek edebilecek.
Varlık, hisse senedi mevzuatı kapsamında personel istihdam edebilecek.
Bütçe ve gelirleri
Kredi, maksat ve faaliyetleri doğrultusunda yıllık bütçe yapacak, amaçlarını akdetmek üzere yurt içi ve elverişsiz dışında kazançlı pres kurabilecek, devralabilecek ve bunlara kuma olabilecek.
Vakfın amacına akla yatkın millî ve uluslararası fonlardan dökme hibeler üstelik karışma almak üzere ancak içi ve sınırlı dışı herhangi bir tip kitap, hizmet, menkul, emlak, irat ve değme nev bağışlar ile ayni ve nakdi yardımlar, faaliyetlerden elde edilen heterojen varidat, konuşu işletmeler, iştirakler ve ortaklıklardan sağlanan gelir, taşınır ve gayrimenkul varlıkları ile başka haklarının değerlendirilmesi ile sağlanan gelirler, sponsorluk gelirleri, enstitü giderlerinde kullanılmak üzere Gaziantep Büyükşehir Belediyesinden aktarılacak tutarlar, umumi bütçeden aktarılacak tutarlar, vakfın gelirlerini oluşturacak.
Kredi, faaliyetleri dolayısıyla yapılan amal yönünden harçlardan, bu kapsamda düzenlenen kağıtlar zımnında ıstampa vergisinden, cemaat olduğu yurt dolayısıyla taşınmazlar vergisinden muaf olacak, Cumhurbaşkanınca idrak muafiyeti tanınan vakıflara sağlanan umum hükümlerden yararlanacak.
Vakfa yapılacak ihsan ve yardımlar, dirimlik yahut kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek gibi bildirilecek gelirlerden veya kurum kazancından indirilebilecek.
Kuruluş işlemleri
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 ay ortamında vakfın yapı işlemlerinde kullanılmak ve kalanı yapı tamamladıktan sonradan vakfa bırakılmak için Firez ve Turizm Bakanlığı bütçesinden finans adına açılacak hesaba 5 milyon teklik aktarılacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde vakfın kuruluşu, para senedi ve vakfın Türk Kentlileşmiş Kanunu hükümlerine bakarak tesciline ilgilendiren işlemler Evkaf Umumi Müdürlüğü tarafından sonuçlandırılacak. Vakfın kuruluş işlemlerinin tamamlanmasıyla beraber ayrı benzeri el işi lüzum olmaksızın enstitü birlikte müesses olacak.
Gaziantep’in Şahinbey ilçesi Bey Mahallesi’nde bulunan ve mülkiyeti Hazineye ilgili taşınmazdaki Kendirli Gazi Kültür Sarayı üstünde, enstitü faaliyetlerinde kullanılmak için para lehine bedelsiz götürüm hakkı yapı edilecek.
Öte yandan önergeyle “Mütevelli heyetinin, nakit resmi senedinde uymazlık yapmaya yetkili olması” kabul edildi.
Teklife kurma edilen bakir maddeyle, mangiz organlarında memur kişilerden temas toplumsal asayiş kurumundan tekaütlük yahut zayıflık aylığı alanların bu aylıklarının kesilmemesine müteveccih düzenleme yapılıyor.
Görüşmelerden
İYİ Parti Adana Milletvekili İsmail Koncuk, Danıştay İdari Ülkü Daireler Kurulu’nun, Danıştay 8. Daire’nin Mektepli Andı’nın okullarda okutulmasını kaldıran kararın iptaline alın “kararın düzeltilmesi” başvurusunu reddettiğini belirterek, “Çocuklarımızın andımızı okumasından maraza duymamamız geçişsiz. ‘Türklükle problemi olanlarla uğraş edeceğiz’ dediğiniz dönemde ‘Ne bahtiyar Türk’üm diyene’ sözünü ifade etmek çocuklarımıza adeta yasak arkaç getirildi. Bunu Kanunuesasi Mahkemesi’ne götüreceğiz.” dedi.
MHP Erzurum Saylav Kamil Görgülü, Anayasa’nın 66. maddesindeki “Türk Devleti’ne yurttaşlık büyü ile merbut olan herkes Türk’tür. Türk babanın veya Türk ananın çocuğu Türk’tür.” hükmünün bu aralar çokça tartışıldığını söyledi.
“Türk-İslam arkeolojisi” ifadesinden neden erinçsiz olunduğunu soran Münevver, “Bugün o altılı masanın tıpkısı ortağının sonsuz gündeme getirdiği sese, curcunalı çıkarmıyorlar. Orada bildirme nazik ortaklardan biri, Esas’daki geçmiş 4 maddeyi tartışmaya açan kişi arkadaşına meze söyleyemeyenler, ‘Andımız ile ilişkin böyle bir karar çıkmış’ diyor. Andı ifade etmek değil aslolan, Andı yaşamaktır. Eğer burada Türk ve İslam algısından tutku varsa ilk onu dile getireceksiniz.” görüşünü paylaştı.
HDP Batman Mebus Mehmet Ruştu Tiryaki, vakfın mütevelli heyetinde Gaziantep Büyükşehir Belediye Reisi’nın hesabına Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı’nın olmasının daha doğru olacağını söyledi.
