Amasyalı nineler 250 yıllık ‘Yassıçal çuha dokuması’nı öğreniyor
AMASYA – Amasya’nın Yassıçal köyünde nineler, köylerine ilgili tahminî 250 almanak kültürel miras olan ‘Yassıçal çuha dokuması’nı bellemek için Amasya Milli Yetişek Müdürlüğü’nün köylerine gönderdiği tezgahların başına geçti. Heyecanları gözlerinden okunan kursiyer nineler, oluşturulan karye hayat merkezi amacıyla Milli Eğitim Bilimi Bakanı Mahmut Özer’e teşekkür edip selam gönderdi.
Köyden gelen arzu konusunda harekete geçen Amasya Milli Yetişek Müdürlüğü yetkilileri, hususi yaptırılan 4 tezgahı köy dirim merkezine konuşlandırdı. Merkezin yolunu tutan temas yaştan karı köylerine ilgili bu hususi sanatı öğrenmeye alçalma saldı. Sunma heyecanlıları ise ilerleyen yaşlarına karşın değmek temas etmek dokuma işleyen nineler oldu.
İpler çıkrıkla sarılıyor, her motifin hikayesi var
İpleri kaynak boyalarla boyanıp tetce ve çıkrıkla mekiklere sarılarak kendine has tezgahlarda yapışık Yassıçal çuhası urba, bürgü ile antika yapımında kullanılıyor. Ayrıca çantaları üstelik süslüyor. Sandıklardan çıkarılarak günümüze kadar ulaşmış yöreye katışıksız motiflerin herhangi bir birinin ayrı hikayesi bulunuyor. ‘Eminem’, ‘Süleyman’, ‘Mehmet Dede’, ‘Sinekli’, ‘Tekke peşkiri’ adlarıyla mezkûr motifler mahiyet ve şekilleriyle farklılık içeriyor. O hususi sembollerden ‘Eminem’ motifi annenin evladına duyduğu hasreti, ‘Süleyman’ motifi ise kararlılığı yansıtıyor. Yassıçal Çuha dokuması, kente mevrut yerel ve yabancı ziyaretçilerin genişlik çok satın aldığı dernekevi ürünler arasında meydan alıyor.
“Dokumayı öğreneceğim, torunlarıma çeyizlik bergüzar yapacağım”
Çıkrıkla iplik saran 61 yaşındaki Gülsüm Gazelci, “Biz çocukken büyüklerimiz kıyafetlerimizi, elbiselerini bu tezgahlarda yapardı. O devir öğrenememiştim. Birlik dokumayı bu yıl öğreneceğim. Torunlarıma çeyizlik ihsan yapacağım” dedi. Gazelci, köy hayat merkezine destek olan Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’e teşekkür etti. Dinç yaşlarda öğrendiği bu nesiç sanatını etrafındakilere öğretmeye çalıştığına değinip kullanılmamış tezgahlara hayran mütezayit 73 yaşındaki Hamide Askı ise, “Bizim tezgahlarımız sağa, sola eğiliyordu. Bunlar ise çokça üstün ve sağlam” diyerek konuştu.
16 sene sonradan köyde yeniden ağırşak açıldı
Köyde elan ilk 2006 yılında Amasya Valiliği’nin girişimiyle Amasya Halk Eğitimi Merkezi marifetiyle ‘Yassıçal çuha dokuması’ kursu açıldığını ve annesi Yüksel Kanar’dan eğitim aldıklarını hatırlatan Neşe Aşevi, bu sayede Amasya ülke merkezinde 70’ten çok sayıda kadına ulaşıldığına değindi. Aradan geçen 16 yıl bilahare köyde yeniden ağırşak açılmasını haddinden fazla düşündürücü bulan Lokanta, “Zira Yassıçal çuha dokumasının Yassıçal’birlikte, durumunda, özünde baştan canlanarak hayata geçmesi ayrı önem taşıyor” şeklinde konuştu. İl merkezinde usta öğreticilik yapan Hatice Bünyat birlikte, coğrafi meni alınmasına çalışılan bu özel sanatın ati kuşaklara aktarılması üzere eskimemiş ayrımsız okazyon doğduğunu söyledi.
