Çin’in Tahran Büyükelçisi Chang Hua, Çin- Körfez İş birliği Konseyi (KİK) Zirvesi sonrası İran aleyhinde yapılan kuma açıklama dolayısıyla İran Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldı.
İran Dışişleri Bakanlığı, Çin’in Tahran Büyükelçisi Chang Hua’nın Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldığını duyurdu. Konuya ait açıklama özne İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Suudi Arabistan’de planlı Çin-Körfez İş birliği Konseyi (KİK) Zirvesi sonrası yapılan eş açıklamaya tepki göstererek, ülkesine müteveccih suçlamaları kınadıklarını belirtti. Kenani, beyanat içerisinde saha alan “İran’ın toprak ülkelerinin içişlerine müdahaleye sonuç vermesi” vurgusuna şaşırdıklarını söyleyerek, konuya ilgili Çin’in Tahran Büyükelçisi Chang Hua’ın Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldığını anlatım etti. Kenani, İran tarafının konudan duyduğu rahatsızlığın Büyükelçi Hua’ya iletildiğini sözlerine ekledi.
” Basra Körfezi’ndeki 3 cezire İran’ın yer bütünlüğünün parçasıdır”
Bildiride düz kayran İran’ın kontrolündeki ve Müttehit Gündüz Feneri Emirlikleri’nin (BAE) doğruluk tez ettiği Basra Körfezi’nde düz düz Ebu Musa, Şişman Tunb ve Sıradan Tunb adalarına ait ifadeleri fıldır kınadıklarını ve bu durumu İran’ın toprak bütünlüğüne engelleme adına gördüklerini kaydeden Kenani, adalar üzerindeki gelişigüzel cins türe iddiasını kişi içişlerine engelleme adına gördüklerini birlikte vurguladı. Kenani, adalar üzerine hiçbir talih ile istişare edilmeyeceğinin Çin Büyükelçisi Hua’ya iletildiğini belirterek, “Basra Körfezi’nde yer alan 3 cezire dahi İran’ın yerey bütünlüğünün ayrılmaz tıpkısı parçasıdır. Bunun tıpkısı müzakere konusu olmayacağını Çin Büyükelçisine ilettik” ifadelerini kullandı.
Sosyal iletişim araçları hesabından izah özne İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyuru Abdullahiyan ise, İran’ın toprak bütünlüğüne korku gösterilmesinin gerekliliği konusunda hiçbir tarafa hoşgörü göstermeyeceklerini belirtti.
Çin Azamet Başkanı Xi Jinping’in Suudi Arabistan ziyareti sırasında iki ülkenin yayımladığı ortak açıklamanın tıpkısı bölümünde İran’ın toprak ülkelerinin içişlerine karıştığı vurgulanmış ve Tahran yönetimi amaç alınarak İran’dan diğer ülkelerin içişlerine karışmaması istenmişti. KİK Zirvesi sonrası yayınlanan ortak bildiride ise BAE ile İran ortada ağız dalaşı konusu olan Basra Körfezi’ndeki Ebu Musa, Şişman Tunb ve Hasis Tunb adaları ile ilişik olarak sorunun arsıulusal hukuk ve ikili konuşma ile çözülmesi gerektiği vurgulanmıştı.
İran ile BAE arasında Koy’da 3 cezire tartışması
Basra Körfezi’nde yer düzlük Ebu Musa, Balaban Tunb ve Epey Tunb adaları İran ile BAE arasında bibi kesinleşmemiş bir bahis adına düz alıyor. BAE’nin İngiltere’den bağımsız olduğu 1971 yılında söz konusu adaları fiilen işgal eden ve adalar üzerindeki hakimiyetinin tarihsel olarak haddinden fazla eskilere dayandığı tezini gelecek süren İran, adaların arızi namına 1903’te İngilizlerin eline geçtiğini ve 1971’dahi iade edildiğini, dolayısıyla “1971’birlikte henüz kurulmamış olan BAE’nin kaime iddiasında bulunamayacağını” savunuyor.
BAE ve İran ortada bibi çözüme kavuşturulamamış bir konu olan Hürmüz Boğazı’na yakınlığı ve bölgedeki yer yağı potansiyeli sebebiyle önemi kalan adalar karşı daha önceki Tahran yönetimi, “bazı kusurlu anlamaların giderilmesi” gerekçesiyle bu ülkeye konuşma çağrısı yapmıştı. BAE, adalardaki türe iddiası doğrultusunda Arap ülkeleri ve uluslararası kuruluşlar nezdinde girişimlerde bulunuyor. Ebu Musa, Büyük Tunb ve Epey Tunb adaları, 1971 yılından bu yana İran’ın hakimiyetinde bulunuyor. – TAHRAN
