Dünyada ilk kez tiroid bezinden elde edilen kök hücreler ayrıksı tıpkısı aza olan paratiroid bezi hücrelerine dönüştürüldü. Böylecene organ yetmezliklerinin tedavisinde kullanılmamış tıpkı nöbet açıldı. Endokrin Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan, ‘Geniş bir araştırma ekibiyle geliştirdiğimiz bu maharet vakit kaybetmeden paratiroid naklinde değil, değişik nakillerde da işe yarayabilir. Tedavisinde hücresel naklin meydan aldığı söz gelişi şeker hastalığı kadar hastalıkların tedavisinde kullanılmamış açılımlar sağlayabilir’ dedi.
Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Iç Salgı Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan başkanlığında multidisipliner bir araştırma grubunun yaptığı çalışmada zinde tiroid bezinden elde edilen esas hücreler türlü laboratuvar süreçlerinden geçirilerek ağız ağıza değişik tıpkı örgen olan paratiroid bezi hücrelerine dönüştürüldü. Bu şanlı çalışma uluslararası hatırlı benzeri vukuf dergisinde yayınlanarak tababet literatürüne girmiş oldu.
‘GELİŞTİRDİĞİMİZ BU YÖNTEMLE HEM VERİCİ BULMA SORUNU ÇÖZÜLECEK, HEM DE NAKİLLERİN BAŞARI ORANI ARTACAK’
Paratiroidin vücudumuzdaki kalsiyum dengesini sağlayan yegane uzuv olduğunu belirten Prof. Dr. Erhan Ayşan, ‘Kaslarımızda ehliyetli kalsiyum olmasaydı hangi cereyan edebilir hangi bile konuşabilirdik. Ihtisas kasımıza yeterli kalsiyum gitmezse kalbimiz çalışmaz antrparantez bu kapsam his durmasına büyüklüğünde gidebilir. Bahsi sabık bütün süreçlerimizi yöneten paratiroid bezi vücudumuz amacıyla haddinden fazla oylumlu aynı organdır. Çalışmamızda ayrımsız dokudan bambaşka tıpkısı nesiç elde ettik; literatürde, uykuluk soy hücrelerinden karaciğer, böbrek gerçeklik hücrelerinden böbrek elde ika durumu bulunan. Biz ise tiroid organından farklı benzeri organa, paratiroid organına inkılap sağladık. Bu ustalık, gökçe yazın açısından haddinden fazla yüce ve inovatif tıpkı düzentileme çünkü hem donör bulma sorununu çözerken hem de aktarım başarı oranını üstelik arttıracak. Benzeri kişinin tiroid bezinden elde edilecek nesep hücrelerle yapılacak nakillerde hem nakil amacıyla donör bulmaya gerek kaçınan, hem üstelik o kişinin öz dokusu kullanıldığı amacıyla doku uyumu sorunu yaşanmayacağından nakillerin sükse oranı dahi artacaktır’ şeklinde konuştu.
‘KISITLAYICI FAKTÖRLER SEBEBİYLE VERİCİ ORANIMIZ DÜŞÜK’
Prof. Dr. Erhan Ayşan bu balaban çalışmayla ait şu bilgileri verdi:
‘Böbrek nakillerinde değme insanın iki böbreği olduğu için bir böbreklerini bağışlama durumları var. Paratiroidler ise kayırıcı vücudunun en siftinlik organları, boyutları irice tıpkı pirinç tanesi büyüklüğünde! Vücudumuzda dört paratiroid bezi var ama dimdik tıpkı insandan tıpkısı evet da iki paratiroid bezi alındığında türlü beceri sebepler zımnında sair insana bu yetmiyor. Organın küçüklüğü bunun en mehabetli sebepleri arasında. Ayrıca Türkiye’üstelik da, dünyada bile dimdik tıpkı insanın paratiroid dokusu kullanılamaz. Dolayısıyla biz muhtemelen kriterler doğrultusunda paratiroid bezinin aşkın çalıştığı insanlardan bu dokuyu alıp naklediyoruz. İşte bu baskıcı faktörler cihetiyle verici oranımız bağan. Az önce da söylediğim kabilinden bu teknikle verici sorunu bile ortadan kalkacaktır.’
‘ÇALIŞMAMIZ YAKLAŞIK BİR KAMER ÖNCE LİTERATÜRE GİRDİ’
Geniş aynı akademik kadroyla bu konuda etraflı yıllardır çalıştıklarının altını çizen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Iç Salgı Cerrahi uzmanı Prof. Dr. Ayşan, ‘Geliştirdiğimiz tekniğin makalesini uluslararası saygın tıpkı bilgi dergisinde yayınladık. Sonunda çalışmamız tababet literatürüne girdi ve bu süreç konuya hakim olgun insanlarının bilgisine sunulmuş oldu. Dar dışından bazen mailler bile almaya başladık. Bu tekniğin koskocaman kullanımı ile birçok uzuv yetmezliğinde yeni ayrımsız yaklaşımın önü küşade olacak. Bunların başında üstelik diyabet hastalığının tedavisinde beğenilen pankreas adacık nakli geliyor’ ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Ayşan faaliyet süreçleri hakkında ise şu bilgileri paylaştı:
‘Tiroid dokularından elde ettiğimiz gerçeklik hücreleri laboratuvar şartlarında bazen özel trafo faktörlerle aynı araya getirerek bu hücreleri kâmil paratiroid hücrelerine dönüştürdük. Bu hücreleri deneyim hayvanlarına naklederek fonksiyonel olduklarını dahi kanıtladık. Sonuçta tıpkısı organa ilgili hücreler apayrı tıpkı organa dönüşmüş oldular. Bu faaliyet bir zamanda bire bir öğrencimizin bile doktora tezi olma özelliğine sahiptir.’
‘BİZ BİR SEFER AÇTIK AMMA DAHA YAPACAK ÇOK İŞİMİZ VAR’
Prof. Ayşan laf için son yerine şunları söyledi:
‘Bir organı sıfır evet de işlev görmeyen insanlara eksantrik insanlardan elde edilen organların nakledilmesinin hesabına kendisinde var olan bire bir organdan elde edilen hücreleri dönüştürerek nakil fora etmek çok zer aynı aşamadır. Böylecene nesiç ve aza nakillerinde verici sorunu, immun sistemi baskılayan umar kullanma sorunu ve en önemlisi başarısız nakiller sorunu dağılmış olacaktır. Bu konuda elan yapılacak çok gelişim var ve bu işlemler ancak multidisipliner, vizyoner, uzlaşma süresince ve çok çalışan akademisyenlerle yapılabilir ancak.’
