ÇUKUROVA Üniversitesi (ÇÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Asıl Bilgi Dalı Başkanı Prof. Dr. Yeşim Taşova, temel sütünden dahi güzeşte Human Immunodeficiency Virus (HIV) yerine tanıdık, ‘İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü’ne alın gebelerin üstelik taranması gerektiğini belirtti. Taşova, “Doğurganlık yaşındaki kadınlarda risk türlü. HIV 8-10 yıl ortamında tedavi edilmeyen kişilerde sessiz seyrediyor. Gebelerin taranması gerekiyor ki bebekler ve ati nesiller korunsun” dedi.

‘1 Fasıla Dünya AIDS Günü’ kapsamında değerlendirmelerde kâin ÇÜ Tababet Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Asıl Bilgi Dalı Başkanı Prof. Dr. Yeşim Taşova, dünyada etkisini gösteren Covid-19 pandemisiyle alay malay AIDS ile yapılan mücadelelerde ve vakaların tespitinde göçük olduğuna ilgi çekti. Taşova, Türkiye’birlikte Esenlik Bakanlığı verilerine bakarak pandemi öncesi almanak 4 bin civarında hadise belirleme edilirken, bu rakamın pandemi dönemi karışma 2020 ve 2021 yıllarında kısaca 3 bin HIV artı vakaya düştüğünü kaydetti.

‘VAKALARIN YÜZDELIK 50’Sİ FARKINDA DEĞİL’Türkiye’da yapılan modelleme çalışmalarına göre, HIV pozitif olan vakaların yüzde 50’sinin durumunun farkında olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Taşova, “Acun Sağlık Örgütü’ne bakarak 2030’üstelik bunu bitirmemiz gerekiyor. O nedenle 2025’te bazen hedeflere ulaşmalıyız. Bu hedefler kapsamında HIV pozitiflerin yüzdelik 95’ini bilmeliyiz. Bizde bu ölçü yüzdelik 50’lerde, geriye artan yüzde 50’lik kısmı bilmiyoruz. Bu modelleme çalışmalarıyla hesap pusulası ediliyor. Ülkemizde yapılan modelleme çalışmalarına göre HIV zait olgularımızın yüzdelik 50’si durumunun farkında değil. Bildiğimiz pozitiflerin ise yüzdelik 95’ine otama vermeli ve virüs yükünü negatife döndürmeliyiz. Ayrıca bu kişilere karşı ayrımcılık yapılmaması, ayrımcılık noktasında yüzde 10’un altına inilmesi gerekiyor” diyerek konuştu.TEKRAR EDEN ZATÜRREYE DİKKATHIV zait vakaların tayin edilmesinde doktorların özen etmesi gereken ara sıra uyarıcı ve tekrarlayan hastalıkların varlığına ilgi çekici Prof. Dr. Taşova, bu kişilere test yapılması gerektiğinin altını çizerek, “Çokça kalın esasen eden zatürre, çokça kalın gene eden ve geçmeyen mantar enfeksiyonları kabil durumlarda doktorun tetik olması gerekiyor. Sunu koca avantajımız tayin edildiği zaman toplumsal güvencesi olmasa dahi çap, yeşil anaç üzerinden bu kişilere otama imkanını veriyor kim bu konuda dünyada birçok ülkeden haddinden fazla daha gani durumdayız. Akıbet tedaviyi verebiliyoruz. Bu anlamda biz bile yüzdelik 95 hedefine yakınız amma tespit etme noktasında berenarı düşük noktadayız” dedi. ANA SÜTÜYLE BEBEĞE GEÇEBİLİRHIV’in soluk tarafından ve eşeysel yolla bulaştığı gibi temel sütüyle birlikte bebeğe geçerek, gelecek nesillere sirayet riskinin olduğunu hatırlatan Taşova, “Eke bire bir kilit grupta gebeler oluyor. Sahraaltı Afrika’dahi sunma fazla kadınlar zait ve emzirmeye üstelik bitmeme ettikleri amacıyla doğan bebekler dahi zait oluyor. Bizim üzere birlikte doğurganlık yaşındaki kadınlarda bu bir riziko kabil. Çünkü AIDS yahut HIV  8-10 sene ortamında tek tedavi edilmeyen kişilerde sessiz seyrediyor. O nedenle eşleriyle gelişigüzel gebelerin birlikte taranması gerekiyor kim bebekler ve gelecek nesiller korunsun. Asil tedavi aldığı antlaşma doğar doğmaz süt kuzusu da otama altına alınıyor. Sonunda bebeğe tıpkısı intikal olmuyor. Bu durumda 30’dan aşkın bebeğimiz var” diye konuştu.İLK 72 SAAT ÖNEMLİBulaşın engellenmesi için alelhusus gençlere cinsî keyif açısından eğitim verilmesi gerektiğine aksan işleyen Prof. Dr. Taşova, “Kesin herkesin hayatlarında tıpkısı öğün HIV testi yaptırması gerekiyor. Kuaförlerde manikür, pedikür yaptırırken aletlerin temizliğine dikkat etmeli ya bile şahıslar öz aletlerini yanlarında götürmelidir. Dövme, piercing kabil uygulamalarda zata mahsus iğneler kullanılmalıdır. Şayet bed tıpkı ilişkiniz var ise yahut HIV artı olduğunu bildiğiniz aynı kişinin akıl sağlam olmayan derinize, aynı yaranıza angajman ettiyse ya dahi gözünüze sıçradıysa 72 saat içerisinde ayrımsız keyif kuruluşuna gitmelisiniz. 1 kamer dulda tedavisi alıyorsunuz ve HIV artı olmuyorsunuz. O nedenle önce 72 saat serencam rütbe mefret” dedi.