Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Dünya Bankası yayımladıkları akıbet raporlarda eş risklere ilgi çekerek toptan iktisat üzere koyu sakinlik ve stagflasyon uyarısında bulundu. Acun’dahi düz alan habere bakarak, OECD geçkin yayımladığı Hesaplı Vizyon raporunda, Ukrayna’üstelik yaşanan savaşın, pandemi sonrası toparlanmanın tetiklediği yüksek enflasyonun geçici olması umudunu ortadan kaldırdığına ilgi çekti. Toptan ekonomi için 2022’ye ilişik nema beklentisini yüzdelik 4,46’dan yüzde 3’e düşüren OECD “Savaşın Bedeli” başlıklı raporda, Rusya-Ukrayna savaşı dolayısıyla dünyanın kırıcı bedel ödediği ifade edildi. Tahaccüm tahmini 2023 için bile yüzdelik 2,8 kendisine açıklandı.
Büyümedeki yavaşlamanın savaşın bedeli olduğu belirtilen raporda “Acun genelinde ülkeler, enflasyonist baskıları zait, essah gelirleri ve harcamaları kısıtlayan ve toparlanmayı henüz birlikte yavaşlatan yüksek mal fiyatlarından etkileniyor” ifadesi yer aldı. Alelhusus enerji ve gıda fiyatlarındaki acul artışlardan kaynaklanan faziletli şişkinlik dönemine girildiğinin hatırlatıldığı raporda, bunun özellikle bağan gelirli insanları zora soktuğu, dünyanın arz fukara ülkelerinde birlikte kilolu gıda güvenliği riskleri ortaya çıkardığı belirtildi. Savaşın insancasına felaketle alay malay kazançlı toparlanmayı yavaşlattığına ve dünya genelinde insanları etkileyen eşit artışlarını tetiklediğine, bitiren güvenini dun çektiğine işaret edilen raporda, bunun Çin’in başarısız Kovid politikası ile alay malay global ekonomiyi elan okkalı tahaccüm ve artan enflasyon döngüsüne soktuğunun altı çizilerek, “Ukrayna’daki uğraş ve Çin’deki kapanma önlemleri toparlanmayı madun peş etti” denildi.
Global ekonominin Ukrayna’nın işgali öncesinde pandeminin ardından, dünyanın her yerinde eşit olmasa de faal bire bir büyüme sürecine girdiği, fakat savaşla gelişigüzel tedarik zincirindeki kesintilerin ekonomik toparlanmayı karşıt etkilediği belirtildi.
Büyümenin neredeyse bilcümle ekonomilerde vurgun olacağına belen edilen OECD raporunda, Avrupa ekonomilerini baskılayan faktörler beyninde erke ithalatı ve mültecilerin gelişiyle ilgilendiren sıkıntılara üstelik düz veriliyor.
OECD raporunda efdal besin ve enerji fiyatlarıyla hazırlık zinciri sıkıntılarının devam etmesinin enflasyonu öngörülenden çok elan yüksek seviyelere çıkarabileceğine işaret edilerek, “OECD’nin kullanılmamış tahminleri, savaşın Almanya, İngiltere ve ABD’da 40 yılın genişlik efdal seviyelerine ulaşan pahalılık üzerindeki şişman ve küresel etkisini gösteriyor” ifadesine yer verildi. Hazırlık zincirindeki zayıflama, emtia fiyatlarındaki baskılar ve artan repo oranlarının etkilerinin 2023 yılı süresince bile hissedileceğine belen edilen raporda, sene böylelikle atom çekirdeği enflasyonun bir nice nazik ekonomide gestalt bankası hedefl erine mail yahut bunun üzerinde olacağı kaydedildi.
Türkiye’ye ilişik tahminler dahi rötuşlu edildi
Aralıkta bu sene üzere yüzdelik 3,3 yerine açıklayan Türkiye ekonomisine müteveccih nema tahmini güzeşte yayımlanan raporda yüzde 3,7’ye yükseltildi. Türkiye ekonomisinin 2023’e ait nema tahmini bile yüzde 3 oldu. Mesafe ayında Türkiye amacıyla yıl sonu enflasyonu yüzdelik 23,9 olarak öngören OECD, tahminini yüzde 72’ye yükseltti. OECD, 2022 yılı için aylakçılık oranı beklentisini yüzde 12,5’ten yüzdelik 11,8’e, 2023 yılı üzere yüzde 12,6’dan yüzdelik 11,8’e çekti.
Dünya Bankası’nın haziran kocaoğlan üzere hazırladığı Toptan Hesaplı Beklentiler raporunda bile global ekonomi üzere neredeyse benzeri donuk noktalara aksan yapıldı. Durgun Şişkinlik riskinin artması ve küresel durgunluk yönünde uyarılara kayran verilen raporda, pandemi dolayısıyla engel gören ekonomilerin Ukrayna’daki savaşın etkisiyle resesyona girebileceği vurgulandı. OECD ile benzer şekilde Acun Bankası de global tahaccüm üzere 2022’ye ait namına daha önce yüzdelik 4,1 kendisine açıkladığı tahminini büyük ölçüde zir çekerek yüzde 2,9’a düşürdü.
Küresel Iktisadi Beklentiler raporunu hazırlayan Dünya Bankası biriminin direktörü Ayhan Köse, finansal şartların beklenenden çabuk sıkılaşmasının ara sıra ülkeleri 1980’li yıllarda görülen türden namus borcu krizine itebileceği “hakikat tıpkısı riskin” bulunduğunu söyledi.
Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilere de yer verilen raporda, Türkiye için 2022 tahaccüm tahmininin yüzdelik 2,3, 2023 amacıyla yüzdelik 3,2 ve 2024 için yüzdelik 4 olduğu bildirildi.
Dünya Bankası raporuna bakarak, Ukrayna savaşının damarı bozuk etkilerinin, emtia ihracatçılarının güdük vadede faziletli enerji fiyatlarından elde ettiği kazanımları erozyona uğratması bekleniyor. Ortadoğu ve Yıldız Afrika’nın yükselen yer yağı fiyatlarından fayda sağlaması ve 2022’dahi büyümenin yüzde 5,3’e ulaşması beklenirken 2023’te ise bu bölgede büyümenin yüzde 3,6’ya gerilemesi öngörülüyor.
Malpass ve Köse’den ilgi calip değerlendirmeler
Ukrayna’daki obstrüksiyon iktisadi aktiviteyi, yatırımları ve ticareti aynı süre henüz olumsuz etkilemeye devam edeceğinden global büyümenin 2023-2024 döneminde de bu seviyelerde meydan almasının beklendiğini belirten Dünya Bankası, gelişmekte olan ülkelere ilişik beklentilerin zayıfladığına ilgi çekti.
Raporda “Pandemi ve savaşın verdiği zararın aynı sonucu kendisine, gelişmekte olan ekonomilerde bu sene adam başı sakıt sağlık düzeyi, pandemi öncesi eğilimin tahminî yüzde 5 altında olacak” ifadesi saha alırken, bozulan beklentiler OECD raporuyla az daha tıpkı cümleler kullanılarak ifade edildi. Raporda Acun Bankası Başkanı David Malpass’ın “Ukrayna’daki çarpışma, Çin’üstelik pandemi dolayısıyla uygulanan kısıtlamalar, hazırlık incirindeki aksaklıklar, erdemli pahalılık ve düşük büyüme oranları konuşu büyümeye çarpış indiriyor. Dayanabilen haddinden fazla mutluluk amacıyla resesyondan istinkâf etmek kıytırık yumruk olacak” şeklindeki görüşlerine yer verildi. Uzun yıllar bağan tahaccüm oranlarının görülmeye devam edebileceği, enflasyonun ise mufassal süre yüksek kalması riski bulunduğuna ilgi çekilen raporda, Dünya Bankası direktörlerinden Ayhan Köse’nin görüşlerine birlikte yer verildi.
Gelişmekte olan ekonomilerin, mali sürdürülebilirliği mizan ihtiyacı ile, yaşanan krizlerin sunu hamhalat vatandaşlar üzerindeki etkilerini tenzil ihtiyacını dengelemek zorunda kalacaklarını tamlayan Köse’nin şu cümleleri dikkat çekti: “Servet politikası kararlarını belirgin ayrımsız şekilde uyarlamak, emin para politikası çerçevelerinden çıkarmak ve kalıp bankası bağımsızlığını destek olmak, enflasyon beklentilerini enerjik ayrımsız şekilde sabitleyebilir ve pahalılık ile ekonomik etkinlik üzerinde istenen etkileri görmek amacıyla müstelzim politika sıkılaştırma miktarını azaltabilir.
