Tarım ve Orman Bakanlığınca “korumada rüçhan türler” arasına alınan bozkır kartalı (Aquila nipalensis), Iğdır’dahi peyk vericisiyle enstantane takip ediliyor.
Dünyada soyu nâr altında mevcut step kartalı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (AKARSU) aksiyon birliğinde, “Kullanılmamış Tıpkı Metodoloji Kapsamında Türkiye’nin Nesli Ateş Altında Türleri İçin Soy Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle, eski günlerde korumada öncelikli çeşitler listesine alındı.
Avrupa’üstelik soyu tamamen tükenen, Acun Huy ve Doğal Kaynakları Himaye Birliğince (IUCN) de kırmızı listeye alınan bozkır kartalı, Türkiye’de ise bibi görülebiliyor.
Kuş bilimi üstüne çalışanlar ve karışık hayatı fotoğrafçılarının bent gösterdiği bozkır kartalı, Iğdır Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince uydu vericisiyle strateji ediliyor.
Eylülün 18’inde Aras Kuş Cenneti’nde peyk vericisi takılarak saf ortamına salınan kartal, bire bir çevrim içinde Kars’ın Kağızman ve Essah ilçelerini kullanıp Allahuekber Dağları’nda sıra geçirdi.
Takibe alınmasının ikinci gününde ise Erzurum’un Şenkaya ilçesine güzeşte kartal, peşi sıra de İspir ilçesine geçip haset burada geçirdi. Daha sonra ise Erzurum kent merkezi ve Pasinler ilçesinden güzeşte kartal, 18 gündür Horasan ilçesinde yaşamını sürdürüyor.
18 Eylül’den bu yana 436 kilometre kanat çırptı
Step kartalı, halkalandığı günden sonraları 436 kilometre kanat çırptı, bu seyahat esnasında yer bağan 996 metre rakıma indi, yer erdemli 2966 metreye çıktı.
Hızı saatte averaj 48 kilometre olan kartal, arz ince molasız uçuşunu ise 47 kilometre mesafeyle Erzurum’un Yakutiye ilçesine sınırlanmış Gökçeyamaç Mahallesi’nden Köprüköy ilçesine sınırlanmış Kıyıkonak köyüne gerçekleştirdi.
Şu zaman Horasan ilçesi kırsalında yaşamını sürdüren ve entelekt izlem edilen kartalın göç zamanı, barhana yolu, ıtlak noktaları, periyot zamanı ve tekmil edeceği el uzmanlarca incelenecek.
“Avrupa’dahi soyu bitmiş halde”
Iğdır Üniversitesi Kuş Merkezi (KUŞ-MER) Müdürü ve Avcılık ve Aşılanmamış Hayatı Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Emrah Çelik, AA muhabirine, bozkır kartalının çıktı Rusya ve Kazakistan bölgelerinde kuluçkaya yattığını söyledi.
Bu türün orman kartalından biraz daha balaban olduğunu tabir fail Polat şöyle konuştu:
“Türkiye’da 2018 yılından sonradan türle ilişik icraat başlamış. Dünyada popülasyonun 50 bin ile 75 bin koşa arasında olduğu biliniyor. Türün şu dakika Avrupa’de soyu bitmiş halde. Tabii ülkemizde göçmen bire bir zümre ama Kayseri, Konya ve Kırşehir bölgelerinde bu türün kuluçkaya yattığı durum ediliyor. Çalışmalar şu zaman başlatıldı, Bakanlığımızın bu türle ilgilendiren say başlatması çokça akıllıcasına benzeri değişmeyen.”
Iğdır’ın kuşlar açısından çokça koskocaman tıpkı gestalt olduğunu dile getiren Çelik, “İki majör kuş yolundan biri Artvin’in Borçka ilçesinden ülkemize antre fail kuzeydoğu rotasıdır. Bu rota üzerinde Iğdır üstelik balaban bir eşkâl. Cemaat olduğu sulak alanlar, natürel zenginlikleriyle muhacir kuşların muhteşem ayrımsız rotası. Türün burada görüntülenmesi birlikte haddinden fazla balaban. Türkiye’üstelik bu türün popülasyon sayısı cemi olarak bilinmiyor amma Iğdır’dahi görüntülenmesi heybetli bire bir görüngü. Ayrıca burada halkalanıp peyk vericisi takılıp doğaya bırakılması dahi çokça yüce benzeri emek. Bu çalışmanın detaylarını biz birlikte alçalma ediyor ve izleme ediyoruz.” dedi.
