Yer Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanı Garaz Alım, depremden etkilenen Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Osmaniye ve Kilis’te hasar belirleme çalışmalarının tamamlandığını, diğer illerde üstelik yüzde 90 seviyesine ulaştıklarını bildirdi.

Gelgel, Gaziantep AFAD Eş Güdüm Merkezi’nde düzenlenen 2. Türkiye Millî Risk Kalkanı Modeli Toplantısı’nın peşi sıra yaptığı açıklamada, toplantının ilkinin geçen hafta Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında yapıldığını hatırlattı.

Akademisyenlerin eksperlik dallarına bakarak 13 ekip oluşturduklarını, elden bu sarsıntı değil çıktı ülkede oluşabilecek tekmil risklere alın ayrımsız kalkan oluşturmayı amaçladıklarını vurgulayan Çalım, şöyle konuştu:

“Burada yapılması müstelzim düzenlemeler, yönetmelikler, eskimemiş kanun hazırlıkları dahil cümle hazırlıkları vukuf insanlarımızın, kendi alanında eksiksiz uzman kardeşlerimizin fikirleri doğrultusunda yapalım istiyoruz. Bu toplantı bizim amacıyla birlikte ülkemiz hesabına üstelik çokça eşsiz. 32 gündür parçalanmamış zelzele bölgelerinde, kıran alanlarında vatandaşımız, devletimiz el ele depremzede kardeşlerimizin yardımına koşmaktadır ve inşallah işi sonuna büyüklüğünde de ayrımsız tatlılıkla sürdüreceğiz.”

Kriz kaldırma sürecine ilgilendiren öneriler

Depremden etkilenen 11 ilde çadır kentlerden konteyner kentlere intikal ve kalıcı yerleşme alanlarıyla ilgilendiren eş zamanlı iş yürüttüklerini nâkil Icra Vekili Gelgel, “Elbette çökme kaldırma süreçlerimiz dahi 11 ilimizde eş zamanlı bitmeme ediyor ve yekpare çevresel tedbirleri bile alarak kim zaman bunları dahi danışma ettik. Yani buradaki depresyon tahammül sürecinde çevresel hangi tedbirleri almamız gerektiği, buradan çıkacak malzemelerin ülkenin ekonomisine, istihdamına nasıl ulama sunması gerektiğine ilişkin bile görüşler, efkâr öneriler vardı ve bu önerileri de inşallah uygulamaya geçiyor olacağız.” dedi.

Bakir yerleşim alanlarını yer akıllıca zeminde tahsis etmek amacıyla çalıştıklarını anlatan Gelgel, “Bu çerçevede de eksper haber insanlarımızla, Maden Teknik Taharri Genel Müdürlüğümüzle, AFAD’ımızla bütün gelişigüzel benzeri ahenk içerisinde kullanılmamış iskân alanlarına ilişik da süreçleri müracaat edeceğiz ve ast gruplarımız özlük fariza alanlarındaki önerilerini, fikirlerini paylaşacaklar amma aynı taraftan üstelik sahada çalışkan bir şekilde olacaklar zira bizim bekleyecek tıpkı dakikamız, aynı saniyemiz bulunmayan.” dedi.

Hasar tespit çalışmaları

Bakan Çekicilik, hasar tespit çalışmalarının üstelik bitmeme ettiğini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:

“Şu an sahada 7 bini aşkın uzmanımızla birlikte hasar tayin çalışmalarını çalışarak yürütüyoruz ve zelzele bölgesindeki illerimizde 5 milyon 4 bin 875 müstakil bölümden oluşan 1 milyon 706 bin binada inceleme mamul durumda. Bu binalardan 821 bin 302 mutlak bölümün evgin yıkılacak, ağır hasarlı, viran yahut ölçülü hasarlı olduğunun tespitini yapmış olduk. Şu zaman itibarıyla Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman, Osmaniye ve Kilis girmek amacıyla ilkokul ilimizde hasar tespit çalışmalarını tamamladık. Farklı illerimizde dahi yüzdelik 90 seviyesindeyiz. İnşallah önümüzdeki beş altı devir içerisinde sair illerimizdeki hasar tespit çalışmalarını de tamamlayacağız. Bittabi burada dümdar depremler sebebiyle yeniden hasar tespiti çalıştığımız illerimiz, ilçelerimiz üstelik bulunan.”

Hasar tespitini incelediklerinde yıkılan binaların yüzde 96,7’sinin 1999 öncesi yapılan yapılar olduğunu gördüklerini nâkil Kurum, şöyle bitmeme etti:

“2002’birlikte yapılan tensikat sonrasında yıkılan yapılara baktığımızda çabucak yüzde 3,3’ü adına karşımıza çıkıyor. Bu birlikte yapılması müstelzim çalışmaya ilgilendiren bize majör benzeri fen veriyor. İnşallah vukuf insanlarımızla, akademisyenlerimizle gelişigüzel bu çalışmaları birlikte yapacağız. Bakir yapılacak binalara ait dahi bu çalışmaların çok önem arz ettiğini burada bütün alay malay danışma etmiş olduk. Yapı denetime elbette sıfır, kırık hatlarına mail mesafede olan, nispeten dayanak sıvılaşmasının henüz faziletli olduğu yerlerde çetin yıkımın yaşandığını üstelik buradaki tespitlerimizde gördük. Hocalarımıza birlikte bu durumu kemiksiz aynı şekilde aktarmış olduk.

Tarihiyle, kültürüyle, buradaki demografik yapıları koruyacak anlayışla şehirlerin doğasını koruyacağız, çevresini koruyacağız. İklim değişikliğine mukavemetli ayla getireceğiz, afetlere mukavemetli ağıl getirebilecek anlayışla çalışmalarımızı yapacağız. Bilcümle söylüyoruz, şehrin 50 yılını, 100 yılını planlayacak anlayışla bakıyoruz ve gelişigüzel şehrin kendine has yapısını, özgün kimliğini mimarisini, değerlerini koruyarak akım edeceğiz. Sayın Reisicumhur’mızın ortaya koyduğu Türkiye Millî Risk Kalkanı Modeli kapsamında şehirlerimizi afetlere mukavim arkaç ifade etmek üzere birlikte ast komisyonlarımızı belirlemiş olduk.”

Şehirleri afetlere mukavemetli ayla getirecek 11 asamble belirlendi

Icra Vekili Hava, şehirleri afetlere karşı mukavim kuzuluk getirecek 11 kurulun Bindi Hizmetleri ve Içtimai Politikalar, Zelzele ve Yer Bilimleri, Hasar Tespit, Gerileme ve Atık Yönetimi, Şehirleri İnşa ve İhya, Kentsel ve Kırsal Inkılap, Mekansal Planlama, Bakir Yapı Teknolojileri, Coğrafi Vukuf Sistemleri ve Düşüncesiz Şehirler, İklim Dostu Yeşil Inkılap, Kentsel ve Rustik Altyapı, Tarihi ve Kültürel Bırakıt ile Kriz Yönetimi ve İletişim isimleriyle kurulacağını söyledi.

Bu kurulların hangi konularda fariza yapacağını açıklayan Vekil Alım şöyle konuştu:

“Milletimiz müsterih olsun, tığ henüz geçmiş afetlerde Elazığ’de, Malatya’da, Kastamonu’de, Rize’dahi, Bartın’da, Antalya’üstelik ve Muğla’daki yangınlarda ne yaptıysak bu afette üstelik Sayın Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde vatandaşlarımıza verdiğimiz sözleri bilimin ışığında tutmaya bitmeme edeceğiz. 2012’de kentsel inkılap sürecine başladığımızdan beri hem TOKİ’nin yaptığı toplumsal konutlarımızla hem çatı denetim sistemiyle alay malay 3,3 milyon konutumuzun dönüşümünü yaptık. Ilkin Kahramanmaraş merkezli depremin yaşandığı 11 ilimiz görünmek için ardından Marmara’mız, Ege’miz, ülkemizdeki birlik riskli alanlarda transformasyon sürecini bile gine vukuf insanlarımızın ışığında onlarla gelişigüzel yürütüyor olacağız.”

Çalım, hareket bölgesinde 9 Mart itibarıyla kısaca 34 bin konutun mensur sürecinin başladığını dahi kaydederek “Bundan ahir süreç bundan önce olduğu kadar bilgi insanlarımızla alay malay bitmeme edecek ve evlatlarımıza, çocuklarımıza, yavrularımıza güvenlikli ve kimlikli şehirlerimizin inşasını acul bir şekilde gerçekleştireceğiz.” dedi.