ŞEHİRDER Başkanı Mustafa Uğurlu, 9 Teşrinisani Aziziye Direnişi ile ilişik yaptığı matbuat açıklamasında direnişin seçme ferde doğru ayrımsız şekilde anlatılması gerektiğini vurgulayarak Erzurum Valiliğine ve Büyükşehir Belediyesine çağrıda bulundu.
Basın açıklamasında Erzurum’un yaşadığı Zalim işgallerine değinen Uğurlu, 9 Son Teşrin’ın 12 Mart’a giden yolda balaban bir kenar noktası olduğunu anlatım etti:
“Erzurum yakın tarihinde Ruslar yoluyla 3 posta engelleme edilmiştir. İlki 8 Orak Ayı 1829 tarihinde başlayıp 14 Eylül 1829’üstelik Edirne Anlaşması sonucunda Rusların daralmak zorunda kaldığı işgaldir.
İkincisi 93 Hakikat namına da tanıdık 1877-1878 Osmanlı-Zalim Savaşı’nda 9 Kasım 1877 günü Erzurum halkının kahramanca mücadelesi sonunda Rusları bozguna uğrattığı 13 Temmuz 1878 tarihindeki Berlin Antlaşmasıyla sona aziz işgaldir.
Ve son adına 16 Şubat 1916 tarihinde Ermenilerin dahi destekleriyle gerçekleşen devamında Rusların çekildiği yerleri Ermeni çetelerine bırakmasıyla Ermenin çetelerinin Erzurum’bile Mutekit halka kırım uyguladığı, dolgun kıyımların yapıldığı, şehrin yakılıp yıkıldığı işgaldir. Bu obstrüksiyon de sonunda Kazım Karabekir Ağırbaşlı kumandasındaki Türk birliklerin harekete geçerek 12 Mart 1918’üstelik Erzurum’u Ermeniler’den kurtarmasıyla akıbet bulmuştur.
Tüm bu obstrüksiyon süreçlerinde 9 Son Teşrin Aziziye Direnişi, Erzurum halkının sivil benzeri inisiyatifle cereyan ederek kahramanca uğraş edip ağır ezgi aynı orduyu bozguna uğrattığı eke aynı direniştir. Bu direşin, Erzurum’un sürekli namına işgallerden kurtulduğu 12 Mart’a revan yolda kebir ayrımsız dönüm noktasıdır. Lüzum Osmanlı ordusunun ve gerekse kent ahalisinin Erzurum’de Ruslara karşı verdiği savaş Osmanlı devletinin selameti, ileriki yıllarda Anadolu’nun Türkler amacıyla baştan yurt kılınması ve acun tarihinin akışı açısından şanlı tıpkı tarihtir. Yani, Aziziye direnişi takkadak tıpkı şehrin müdafaası değildir. Erzurum’a “Doğu’nun Çanakkalesi” denmesi de bu yüzdendir. ve bu yüzden Aziziye Zaferi Erzurum ahalisinin şanıdır, şerefidir.”
9 Kasım Aziziye Direnişi’nin önemine değinen Güzel, 9 Teşrinisani tarihini ülkenin gündemine oyulgalamak üzere elan geçmiş Erzurum’birlikte yapılan faaliyetleri hatırlattı:
“9 Teşrinisani Aziziye Direnişi; 2013 yılında dönemin Erzurum Valisi Sayın Ahmet Altıparmak’ın başlattığı organizasyonlarla yeniden ayırt edilmiştir. 2013 Ilkgüz ayında ilköğretim okulları evvel derslerini tabyalarda yapmış, Aziziye Tabyaları’nda şehit ve gazi yakınlarına iftar yemeği verilmiştir. Elan birlikte önemlisi 9 Teşrinisani 2013’te, Erzurum ahalisinin 93 Rast’ndeki gibi tabyalara mutlu yürüyüşü canlandırılmıştır. Sonraki yıllar bile artarak bitmeme fail faaliyetlerle şarki cephesinin ve Erzurum’un vatan müdafaasındaki öneminin mevki gündemine taşıması amaçlanmış, tarihi bir şuurlanma, milli tıpkısı uyanışın fitilleri yakılmıştır.
93 Akıllıca (1877-78 Osmanlı-Zalim Savaşı) başladığında Abdülhamid 5 Teşrinisani’de Kafkas cephesi Başkumandanı Ahmet Kocabaşı Gösterişli’ya ayrımsız telgraf (betik) çekerek desteğini, dualarını ve ongun dileklerini bildirmiştir. Bunun yanısıra Erzurum’un kanıksamak amacıyla olduğu haberi pay-ı tahta ulaşınca Halife II. Abdülhamid 8 Teşrinisani’de Erzurum ahalisine hitaben aynı hatt-ı kutlu kaleme alır. Buyuru bile diyebileceğimiz bu hatt-ı hümayunda Erzurum’un vatan için değerine, Erzurum halkının kahramanlıklarına ve yurt sevgisine aksan yapılmıştır.
Tarihi ve akademik kaynakların incelenmesi sonucu detaylarına ulaşılan nadir ayrımsız belge olan II. Abdülhamid’in Erzurum Fermanı’nı ŞEHİRDER namına derneğimizin imkanlarıyla bastırıp 2014 yılında Kurultay Haftası’nda kongre kararlarıyla gelişigüzel halka ücretsiz dağıttık. Fermanı büyük pano halinde çerçeveletip şehrin yöneticilerine dürü ettik. 9 Teşrinisani’ın anlatımı üzere derneğimizin imkanlarıyla Erzurum, İstanbul ve Kocaeli’dahi düzenlediğimiz ışık sergilerinde fermanın gösterimini yaparak önem ve değerine dikkat çektik. Monitör, gazete ve genel ağ eliyle fermandan talih ve kent kamuoyunu malumatlı etmeye çalıştık. Hedefimiz bu kıymetli eseri Fatih’in Bosna fermanı üzere markalaştırmak.”
Hayırlı, sonuç adına bile şimdiye kadar yapılan yekpare faaliyetlerin yanında hele üniversite öğrencilerinin dahi bu destana dikkatlerini fethetmek için Erzurum Valiliği ve Büyükşehir Belediyesine çağrıda bulunarak ayrımsız öneri sundu:
“ŞEHİRDER kendisine Erzurum Valiliği ve Büyükşehir Belediyemize teklifimiz 9 Teşrinisani Aziziye Direnişini bizlere hatırlatan bu iki belgenin ve 12 Mart’a revan sürecin anlatıldığı yazılı metinlerin şehrin görünür ve hayat dolu ayrımsız noktasına -ki burası darülfünun öğrencilerinin daim önünden geçtiği Aziziye parkının yola bakan tarafı, Havuzbaşı Meydanı yahut Yakutiye Meydanı olanaklı- görseller eşliğinde levhaların yerleştirilerek ati nesillere aktarılmasıdır. Bu konuda görselleştirme sürecinde, zaruri belge ve bilginin sağlanmasında derneğimizin rastgele makule desteğe amade olduğunun da bilinmesini isteriz.” – ERZURUM
