2022 yılına ilişik tarımsal bindi ödemelerine ilgili Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’dahi yayınlandı. Buna göre; Türkiye Ekincilik Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere dekar başına 75 lirası süt, 46 lirası matbu almak için 121 liralık bindi sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilogram başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Organik matbua ve organik ekincilik ile bereketli ekincilik desteklerinde ise çoğalma yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Basma ve Sertifikalı Soy Sop Kullanma Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’da yayınlandı. Karar, 1 Ocak 2022 tarihinden kaynatmak için zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna göre, Fellah anahtar Sistemi’ne (ÇKS) dahil olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale üzere 75 lirası motorin ve 46 lirası basma doğmak için toplanmış 121 lira destek verilecek.
EN YÜKSEK ÖDEME CEHRE VE ÇELTİKTE
Dekar başına sunu faziletkâr destek ödemesi iğ ve çeltikte olacak. Buna göre, pamuk ve çeltik üretenlere dekar başına 250 teklik mazot ve 21 liralık basılmış desteği oluşmak için toplamda 271 lira; nohut, cılız fasulye ve mercimek üretiminde dekar başına 75 teklik süt ve 21 lira matbua desteği görünmek için 96 lira; kumpir ve soya üreticilerine dekara 125 lira mazot ve 21 liralık matbu görünmek için 146 teklik; ortalık ayçiçeğinde dekara 88 liralık motorin ve 21 liralık matbu desteği almak için toplam 109 liralık destek ödemesi yapılacak.
Dane akdarı ve fındık ve başka ürünlerde süt desteği dekara 62 teklik, basma desteği 21 teklik atılmak amacıyla 83 lira, kanolada dekara 88 liralık mazot ve 21 lira matbua desteği girmek amacıyla toplam 109 teklik, aspir üzere dekara 76 lira motorin ve 21 lira matbu koyulmak için 97 liralık bindi ödenecek.
Kuru soğan, yaş öz ve zeytinde dekara 63 lira motorin ve 21 lira matbua görünmek amacıyla 84 liralık, yemleme bitkilerinde dekara 94 liralık motorin ve 21 liralık matbu desteği ile 115 teklik bindi ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA SÜT DESTEĞİ SAĞLANACAK
Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere birlikte destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri için 38 teklik mazot desteği verilecek.
ORGANİK BASILMIŞ DESTEĞİ ARTMADI
İlk posta 2019 yılında ödenmeye başlanan imansız organik-organomineral matbu desteği kapsamında uzvi basılmış kullanan çiftçilere verilen destek miktarı değişmedi. Organik matbua kullanan çiftçilere 2022 istihsal yılı üzere dekara 20 liralık destek ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Yer Analiz Desteği, asgari 50 dekar ve cisim ekincilik arazilerinde, ilave seçkin 50 dekara kadar tıpkı analiz üzere Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca izinli Yer Çözümleme laboratuvarlarına analiz başına güzeşte sene 40 liralık olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen örgensel tarım desteğinde değme artım yapılmadı. Birinci kategoride ferdî kitap sertifikası ile üretim yapanlara güzeşte yıl olduğu üzere dekara 100 liralık, bire bir kategoride yetiştirici grubu iz sertifikasıyla üretim yapanlara 50 teklik ödenecek. İkinci kategoride bireysel yayın sertifikasıyla istihsal yapanlara 40, kol sertifikasıyla üretim yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik bindi ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi tarım desteklerinde da herhangi bir çoğalma yapılmadı. Geçen yıl olduğu üzere iyi tarım uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 teklik arasında mütebeddil oranlarda bindi ödemesi yapılacak. Arıcılık Pusat Sistemi ve Örgensel Ekincilik Bilgelik Sistemi’ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar için salt yetiştiriciliği işleyen çiftçilere kapçık başına 15 lira destek verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine düz bazlı dirimsel desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 liralık adına ödenecek. Cellat uzvi-organomineral matbua desteği kapsamında dekara 20 lira tutma ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 liralık bindi verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN TAKKADAK GÖZYAŞI ÖZ DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat üzere verilecek destekler üstelik tespit edildi. Buna bakarak, 2022 istihsal yılında prim desteği yerine adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen elden gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Farklı ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 üretim yılında olduğu kabilinden 2022 yılında bile dolayı ayçiçeği, cılız fasulye, nohut, mercimekte kilo başına 50 kuruş destek verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş tutma primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME AYIRT ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDE 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, akarsu kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen ayırt ödemesine arttırma yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dış kuş yemi mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Reisicumhur Kararı gereğince, Türkiye Tarım Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin nahiye dışında yetiştirilmesi yerinde belirlenen ürünlere mazot, gübre, ayırt ödemesi, sıkıntılı içi sertifikalı tohum yararlanma, yem bitkileri ve fındık düzlük bazlı sağlık desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye mukayyet arazileri üstünde sert yemleme bulmak üzere çok almanak ve bir tane yıllık yemleme bitkileri ekimi işleyen üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla bindi sağlanacak.
Yem bitkileri istihsal desteği, dekar başına girmek üzere korunga amacıyla 90 lira, tek almanak yem bitkileri amacıyla 60 lira, silajlık ekilişler (kalıntı/cılız) için 60 teklik, bireşimli çayır otlak üzere 150 teklik, haddinden fazla almanak yem bitkilerinde iz olanlar üzere 90 lira, arık olanlar için birlikte 40 teklik ve silajlık ekilişler üzere 100 teklik olacak.
Yer şeş sularının mahdut seviyede ve su kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca tayin edildiği havzalarda bu sene ekilen ağızotu bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için yem bitkisi desteğine ilave yüzdelik 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 kamer ve gövde yaşta, ilkine buzağılama yaşı en aşkın 960 dolaşma veya serencam iki buzağılama arası bildirme çok 600 ahit olan ineklerin doğan buzağıları için hayvan başına 500 liralık destek sağlanacak.
Balkı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kalaba, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’dahi doğan buzağılar amacıyla arttırma 200 teklik ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, eğreti tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 lira destek ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ifa birim miktarlarının 20 başa büyüklüğünde tüm, 21-100 başa kadar yüzdelik 75’i, 101-500 ser üzere yüzde 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar amacıyla 500 lira, cins kütüğüne mukayyet calip mandalar üzere arttırma 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 kamer ve gövde malaklar üzere 500 teklik, köken kütüğüne kayıtlı malaklar üzere birlikte ilave 300 lira, takma tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 lira destek ödenecek.
Islah amaçlı süt muhteva analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzin kalite kriterlerini sağlayan müstear tohumlamadan doğan temiz sütçü yahut şişko soy beherglas keş üzere 100 liraya büyüklüğünde destek verilecek.
En az 1 temel, bildirme çok 50 baş düve (camız karışma) alımına bile bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı güçlükle içinde zade ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzdelik 50’si büyüklüğünde tutma ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan nü işletme desteği, damızlık boğalar dışındaki 6 ay cisim yaştaki erkek hayvanat dış, tamam sığırlar amacıyla hayvan sahiplerine 600 teklik ifa gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ifa birim miktarları 500 başa büyüklüğünde tamlık, 501 kelle ve üst için yüzde 50’sine kıymet mevrut tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıca Musaddak Süt Çiftliği Sertifikası’na eş işletmelerdeki cıbıldak pres desteği alan bilcümle sığırlar üzere arttırma 100 lira bindi verilecek.
Vekillik kayıt sistemlerine mukayyet, ensiz süresince zade ve besi süresini tamamlamış koca sığırlarını (manda karışma) mevzuatına makul kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve kabil bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 çıban üzere (200 mir karışma) hayvan başına dönme ve ünite bedel üzerinden 500 liralık bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA BINDI VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, sürücü istihdam desteği, 100 temel ve beden anaç kucak gâvur varlığına sahip işletmelere yahut çobanlara 12 bin teklik olarak ödenecek.
Damızlık koyun-muannit yetiştiricileri birliklerine organ yetiştiricilerin, Bakanlık araç sistemlerine mukayyet anaç kucak başına 50 liralık, kart aksi başına 50 lira, iri ankara keçisi başına arttırma 20 lira, göçebe yetiştiricilerine anaç koyun inatçı başına ilave 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.
Bir geçmiş yılın kurnaz koyun-inatçı desteğini alan ve sübvansiyon yılında iri kucak gâvur sayısını artıran işletmelere, aynı esbak yılın kuzu ve oğlaklarının, destekleme yılında iri koyun, tutturuk vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla efsanevi başına 200 lira destek ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK
Moher ve Yapak Ekincilik Satma Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) merbut kooperatiflere, Damızlık Kucak Gâvur Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine yetiştirici makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Taşıt Sistemi (TKS) Haber Tabanı’na kaydettiren üreticilere cedi tiftiğinin kilogramına 70 teklik, sermaye tiftiğin kilogramına 60 teklik, sekunder tiftiğin kilogramına 25 liralık, sözleşmeli istihsal kapsamında üretilen tiftiğe birlikte arttırma 10 teklik ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz çocuk sağlayan Koza Tarım Mir Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 teklik, ürettiği yaş ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle harir çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına sahip işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 lira ödeme yapılacak.
BİRLİKLERE UZUV ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Vekillik Arıcılık Taşıt Sistemi’ne kayıtlı, model birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya üretici birliklerine uzuv üreticilerine da arılı kapçık başına 30, örgen olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan istihsal izni almış maya ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları maya arı beyi başına 100 lira destek sunulacak.
Bakanlıkça programlanan telkih uygulamaları sonrasında oluşan atıklar üzere efsanevi sahiplerine, büyükbaş efsanevi atıkları amacıyla bin 400 liralık, küçükbaş hayvan atıkları için 250 liralık atılan desteği, efsanevi hastalıkları ile savaş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları amacıyla uygulayıcılara kocabaş hayvan başına 2 lira, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 teklik destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram karışma, ala amacıyla kilo başına 1 lira, eskimemiş türlere 3 liralık, mecbur herkes üretime 2 lira, kilo üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar liralık, midye üzere kilogram başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkalık maya alabalık desteği balık başına 60 lira, yer havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram dahil kilo başına 2 liralık verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça muteber projeler için yetiştiricilere, büyükbaş koruması için hayvan başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 lira, sığır pedigrili korumaya bin 200 liralık, öz korumaya kapçık başına 80 teklik, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 teklik, düzeltme programındaki kucak, aksi ve yavrularına ahali elinde ıslahat seçkin sürüde efsanevi başına 150 teklik, taban sürüde 100 lira, ahali elinde manda ıslahı (bilgili camız), kele ve sene içinde doğuran kurnaz mandaya hayvan başına 2 bin liralık, yıl içinde doğurmayan kurnaz mandaya hayvan başına 1200 lira, damızlığa kalkmak üzere seçilen yerel sığır (düve/boğa) efsanevi başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan üzere bin 300 lira, maya ayvaz materyale (antrenör-teke) efsanevi başına seçkin sürüde 350 liralık, ayak tabanı sürüde 250 lira destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA DESTEK
Yurt içi sertifikalı soy sop kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir amacıyla 10 liralık, kanola için 30 lira, süsen üzere 8 lira, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 lira, cılız fasulye, mercimek ve yonca için 60 lira, nohut üzere 50 lira, kumpir üzere 200 lira, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soya fasulyesi amacıyla 45 lira, meydan fıstığı için 34 lira ifa gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/fidan kullanma desteği, şam fıstığı, ceviz, badem, mavi ballıdarı ve aronya amacıyla 400 teklik, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, sulu zırtlak, mandalina, portakal, kayısı, ekşi kiraz, zeytin, sair meyve türleri ve asılı (nar ve muz hariç) amacıyla 280 lira, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi amacıyla bile dekar başına 400 teklik olacak.
Yurt zarfında sertifikalı sulp üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt ortamında satışını gerçekleştiren, Vekâlet aracılığıyla mezun tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu sene ürettikleri değişik sertifikalı tohumluklarla otantik/asıl ve üstü tohumluklara birlikte türüne bakarak kilogram başına 0,1-5 teklik mahdut içi sertifikalı sulp üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı fidan başına 0,5 teklik, aşısız dikme başına ise 0,25 liralık destek sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Çiftlik Saymanlik Bili Zehir Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına bitmeme edilecek ve güzeşte yıl pusat altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 liralık ödenecek.
Zirai yayım ve danışmanlık desteği olarak, Bakanlıkça yetkilendirilerek zirai neşir ve danışmanlık hizmeti sunan azade ekincilik danışmanları ile ziraat odası ve yetiştirici örgütlerinde sunma çok 5 ekincilik danışmanı gelmek üzere istihdam edilen beherglas tarım danışmanı amacıyla 72 bin lira ödenecek. Ödemeler bedel 2 dilim halinde gerçekleştirilecek.
